Ogłoszenia

Słownik Gwary Zagórowskiej

8 marca 2021

Od 2 marca do 2 czerwca 2021 roku potrwają prace badawcze nad językiem mieszkańców Gminy Zagórów!

Z ich inicjatywą wyszedł pan profesor Błażej Osowski z Pracowni Dialektologicznej Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, który wcześniej z sukcesem realizował już podobne projekty. Pomysł spotkał się z dużym entuzjazmem ze strony dyrektora MGOK, Łukasza Parusa i Grzegorza Cieślewicza, prezesa stowarzyszenia Towarzystwo Przyjaciół Ziemi, którzy zaprosili do współpracy całe środowisko lokalne: szkoły, instytucje, stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, sołectwa i osoby fizyczne.

Podczas prac badawczych wykorzystane zostaną ankiety, opracowane przez prof. Błażeja Osowskiego, koordynatora projektu.

Fotografia pochodzi z książki „Gwary dziś 4. Konteksty dialektologii” pod red. J. Sierociuka, Poznań 2007, s. 28. Rozmowę przeprowadzał prof. Zenon Sobierajski.

Prezentujemy kilka pytań i odpowiedzi, które przybliżą Państwu projekt i kwestie techniczne:

1. Kto może zostać rozmówcą?

Osoba mająca powyżej 70 lat, mieszkająca całe życie na terenie Gminy Zagórów, ale także osoba młodsza lub niemieszkająca w Gminie Zagórów, ale posiadająca wiedzę o języku i obyczajach związanych z Ziemią Zagórowską.

2. Kto może przeprowadzić wywiad?

Każdy, kto posiada telefon komórkowy z dyktafonem bądź dyktafon. Osoba niepełnoletnia będzie musiała uzyskać pisemną zgodę rodzica na udział w projekcie (udostępnimy wzór mailem).

3. W jaki sposób uzyskać ankiety pomocne do przeprowadzenia rozmowy?

Drogą mailową/telefoniczną z Łukaszem Parusem (MGOK, parus.mgokzagorow@op.pl, 505 739 633) lub Grzegorzem Cieślewiczem (TPZZ, grze.cie@wp.pl, 606 833 105), zapraszamy również do biblioteki, gdzie wydrukujemy Państwu zestaw gotowych ankiet wraz z instrukcjami.

Otrzymacie Państwo 6 ankiet tematycznych :

  • Drób, 198 pytań;
  • Krowa-Ryby-Woda-Gwiazdka, 156 pytań;
  • Świnia-Pomieszczenie-Naczynia, 198 pytań;
  • Dziczyzna-Ziemniak-Wielkanoc, 191 pytań;
  • Warzywa-Owoce-Desery, 187 pytań;
  • Przesądy i leczenie-Młyny-Młyny i las-Choroby-alkohol-varia [zbiór różnorodnych tekstów, powiedzonek], 259 pytań).

4. Którą ankietę należy użyć do rozmowy?

Trzeba dopasować ankietę do rozmówcy, tj. np. przy rozmowie z rolnikiem użyjemy ankiety nr 3. Oczywiście pasują również ankiety o nr. 1 i 2. 5.

5. Czy można użyć kilku ankiet do przeprowadzenia rozmowy?

Tak, nawet wszystkich, choć sugerujemy wtenczas ustalenie kilku spotkań z rozmówcą, ponieważ średnio rozmowa trwa 60 minut. Wychodzimy z założenia, że dłuższa rozmowa może być nużąca dla rozmówców.

6. Jak technicznie ma przebiegać rozmowa?

Włączamy dyktafon i nagrywamy (na dyktafon) najpierw informacje o rozmówcy. Na początku każdej ankiety znajdują się podpowiedzi. Należy podać: miejscowość, gminę, powiat, imię i nazwisko rozmówcy, rok i miejsce urodzenia, zajęcie osoby nagrywanej, ilość lat zamieszkiwania w miejscowości, datę nagrania, imię i nazwisko osoby przeprowadzającej rozmowę.

Później trzeba zapytać o zgodę na wykorzystanie nagrania/zdjęć do celów naukowych.

Prosimy również rozmówcę o podpisanie zgody (udostępnimy wzór). Istnieje możliwość, że rozmówca pozostanie w publikacji anonimowy. –

Zadajemy pytania z ankiety. Zostawiamy rozmówcy czas na odpowiedź. Jeśli rozmówca nie potrafi odpowiedzieć na niektóre pytania, czytamy sugerowaną odpowiedź znajdującą się przy pytaniu (nie ma sugerowanych odpowiedzi przy wszystkich pytaniach) . Jeśli nie ma odpowiedzi, przechodzimy do kolejnego pytania. Nie ma dobrych i złych odpowiedzi. Chodzi o poznanie słowa/wyrażenia, którego się używa. –

Zachęcamy do zrobienia zdjęcia rozmówcy, jeśli się zgodzi, lub wspólnej fotografii. Jeśli rozmówca posiada artefakty/narzędzia związane z danym słowem lub nazewnictwem, np. kierzynkę, fotografujemy je po uzyskanej zgodzie. Część fotografii znajdzie się w publikacji.

7. Gdzie przesyłamy plik z rozmową i fotografie? blazej.osowski@amu.edu.pl (e-mail prof. Błażeja Osowskiego).

8. Jak długo potrwają badania języka mieszkańców Gminy Zagórów?

3 miesiące, od 2 marca do 2 czerwca br. Zachęcamy do wzięcia udziału w projekcie całe środowisko lokalne: szkoły, instytucje, stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, sołectwa i osoby fizyczne.

Włączenie się w powstanie publikacji niewątpliwie będzie niezapomnianą przygodą intelektualną. Im więcej przeprowadzimy ankiet/rozmów, tym więcej zgromadzimy ciekawego słownictwa, które znajdzie się w słowniku, a co najważniejsze nie ulegnie zapomnieniu.

(źródło informacji : mgok)